(EUROKINISSI)
Τα 132 χρόνια από την ίδρυσή της γιορτάζει σήμερα, Tετάρτη (14/6) η ιστορική ομάδα της Πάτρας. Ιδρύθηκε αρχές Ιουνίου 1891, ενώ η είδηση έγινε γνωστή στις 14 Ιουνίου 1891. Είναι ένας από τους πιο ιστορικούς συλλόγους στην Ελλάδα με τεράστια διαδρομή και προσφορά στον αθλητισμό.
Η πατρινή εφημερίδα “Φορολογούμενος” ανακοίνωνε στις 14 Ιουνίου του 1891 την ίδρυση του Παναχαϊκού Γυμναστικού Συλλόγου, με ένα απόσπασμα λίγων λέξεων: «Κάλλιστοι νέοι της ημετέρας πόλεως, έθεντο κατ’ αυτάς τας βάσεις λαμπρού Σωματείου, Γυμναστικού, δηλονότι Συλλόγου εις ον έδωσαν τον τίτλον «Παναχαϊκός Γυμναστικός Σύλλογος» και τον τύπον παρομοίων Σωματείων. Του Συλλόγου τούτου, υπέρ ου ευχόμεθα τα βέλτιστα, Πρόεδρος εξελέχθη ο συμπολίτης ημών κ. Γεώργιος Τζίνης».
Πρωτεργάτης της ίδρυσης του συλλόγου ήταν ο Ιωάννης Κρητικός φοιτητής μαθηματικών και σχολής γυμναστών, που στη “Ζάππεια Ολυμπιάδα” του 1889 στην Αθήνα τερμάτισε 1ος στο αγώνισμα “δρόμου μίας στροφής” και 2ος στο “άλμα επί κοντώ υπέρ τάφρον”.
Τρία χρόνια μετά ο ΠΓΣ διασπάστηκε, καθώς μερίδα παραγόντων ίδρυσαν την Γυμναστική Εταιρεία Πατρών, με τα δύο σωματεία να επανενώνονται (σε Παναχαϊκή Γυμναστική Ένωση) το 1923.
Τα παραδοσιακά χρώματα της ομάδας είναι το κόκκινο και το μαύρο. Υπάρχουν δύο εκδοχές για την επιλογή των χρωμάτων. Η πρώτη ότι δόθηκαν τα χρώματα της σημαίας του Ανδρέα Λόντου, ηγετικής μορφής της επανάστασης του 1821. Η δεύτερη ότι ο Παναχαϊκός, ο ένας από τους δύο συλλόγους από τους οποίους προέκυψε η Παναχαϊκή (είχε τα ίδια χρώματα), είχε ιδρυθεί από αναρχικούς, των οποίων το κόκκινο και το μαύρο αποτελεί γνώρισμα και έφταναν στα τέλη του 19ου αιώνα στην Πάτρα κυνηγημένοι από διάφορα Ευρωπαϊκά κράτη, ριζώνουν στην πόλη και για να μην δίνουν στόχο στην αστυνομία ιδρύουν συλλόγους σαν προκάλυψη.
Φυσική έδρα της πατραϊκής ομάδας είναι το Στάδιο Παναχαϊκής, χωρητικότητας 11.321 θέσεων, το οποίο βρίσκεται στη συνοικία Αγυιά της Πάτρας και έχει την επωνυμία «Κώστας Δαβουρλής», την οποία την έλαβε το 1992 προς τιμήν του παλαίμαχου και διεθνή ποδοσφαιριστή της ομάδας.
Η Παναχαϊκή ωστόσο δεν είναι μόνο ποδόσφαιρο! Τόσο ο Παναχαϊκός όσο και ΓΕΠ που προϋπήρχαν της Παναχαϊκής Γυμναστικής Ένωσης ήταν δύο από τους συλλόγους που έβαλαν τα θεμέλια στον Ελληνικό αθλητισμό από το 1891 και μετά αποτελώντας σημεία αναφοράς σε Πανελλήνιο επίπεδο για την οργάνωση τις επιτυχίες, τους αθλητές και τις εγκαταστάσεις. Ο Παναχαϊκός σύλλογος είχε αθλητικά τμήματα κλασικού αθλητισμού, σκοποβολής, ποδηλασίας, κολύμβησης, άρσης βαρών, πάλης, αντισφαίρισης, κωπηλασίας, λεμβοδρομίες, και γυμναστικής, στα οποία προστέθηκε και το ποδόσφαιρο ενώ είχε και ιδιόκτητο γυμναστήριο στο χώρο που βρίσκονται σήμερα τα δικαστήρια. Άλλωστε η Πάτρα σαν λιμάνι είχε το προνόμιο της μεγάλης εμπορικής κίνησης, που έφερνε κόσμο από πολλές χώρες και συνεπώς και το «μικρόβιο» της εποχής, το ποδόσφαιρο.
Η Παναχαϊκή στο ποδόσφαιρο απογειώθηκε τη δεκαετία του 60΄και του 70’. Στις 18 Μάϊου του 1969 οι κοκκινόμαυροι ανέβηκαν για πρώτη φορά στην Α΄ Εθνική. Την περίοδο 1971-72 ξεκινά η πορεία της «χρυσής ομάδας» των Δαβουρλή, Ρήγα, Στραβοπόδη, Μιχαλόπουλου και άλλων προς τις επιτυχίες, με αποκορύφωμα την έξοδο της ομάδας στο Κύπελλο UEFA το 1973. Η Παναχαϊκή έγινε η πρώτη ομάδα της Περιφέρειας που συμμετείχε σε Ευρωπαϊκή διασυλλογική διοργάνωση . Στις δεκαετίες 80’ και 90΄ανεβακατέβαινε στη Α΄ και Β΄ Εθνική ενώ το καλοκαίρι του 2006 υποβιβάστηκε στη Γ ΄Εθνική.
Το 2016 δεκαπέντε επιχειρηματίες της πόλης δημιουργούν την «Παναχαϊκή Συμμαχία» με σκοπό να αναλάβουν τα ηνία της ομάδας και ξεκινούν προσπάθειες για την εκκαθάριση των χρεών της από προηγούμενες διοικήσεις της ομάδας. Στη θέση του τεχνικού διευθυντή ο παλαίμαχος διεθνής ποδοσφαιριστής και άλλοτε παίκτης της ομάδας Κώστας Κατσουράνης, ο οποίος αναλαμβάνει εξ’ ολοκλήρου τη οργάνωση του ποδοσφαιρικού τμήματος. Η ομάδα στέφεται πρωταθλήτρια την ίδια κιόλας χρονιά (2016-17) και επιστρέφει στη Φούτμπολ Λιγκ και στις επαγγελματικές κατηγορίες της χώρας.
Το καλοκαίρι του 2021 η Παναχαϊκή, υποβιβάστηκε απευθείας στην Γ’ Εθνική λόγω μη χορήγησης πιστοποιητικού για οικονομικούς λόγους. Τη σεζόν 2021-22 κατέκτησε το πρωτάθλημα στη Γ’ Εθνική και μέσω μπαράζ επέστρεψε ξανά στη Super League 2 όπου αγωνίζεται μέχρι σήμερα.
Στον θεσμό του Κυπέλλου Ελλάδας οι καλύτερες πορείες της Παναχαϊκής ήταν δύο φορές μέχρι τα ημιτελικά του της διοργάνωσης: Το 1979 όταν αποκλείστηκε από την ΑΕΚ και το 1997 όταν και αποκλείστηκε από τον Παναθηναϊκό με δύο ήττες .
Επίσης η Παναχαϊκή μετράει και έντεκα παρουσίες στα προημιτελικά του Κυπέλλου, τις χρονιές: 1967, 1968, 1969, 1972, 1974, 1977, 1983, 1986, 1993, 2001.
Η Παναχαϊκή σήμερα καλλιεργεί και αλλά αθλήματα όπως το μπάσκετ που συμμετείχε φέτος στη Γ’ Εθνική, το τμήμα Πυγμαχίας με πολλές και σημαντικές διακρίσεις και ομάδες βόλεϊ. Παράλληλα, είναι η πρώτη ομάδα που έπαιξε ποδόσφαιρο στην Ελλάδα. Είναι η πρώτη επαρχιακή ομάδα που αγωνίστηκε στην Ευρώπη. Είναι το καμάρι της Πάτρας. 132 χρόνια ζωής, 132 χρόνια δόξας, θριάμβων αλλά και λύπης και απογοήτευσης.
Ειρήνη Μαραγκού