(INTIME)
«Η χαρά και ο ενθουσιασμός ήταν τα πρώτα συναισθήματα που με κατέκλυσαν όταν η πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ, κυρία Σοφία Σακοράφα και η Α Ειδική Γραμματέας, κυρία Λούλα Καρατζά, με επισκέφθηκαν την άνοιξη για να μου προτείνουν να σχεδιάσω το μετάλλιο. Και η πρώτη σκέψη, η πρώτη ιδέα, ήταν, αυθόρμητα σχεδόν, η σβούρα.
Εκείνη την ίδια στιγμή είδα το βλέμμα της κυρίας Σακοράφα να πέφτει πάνω σε μία σβούρα της οποίας η κίνηση είχε «παγώσει» στον χρόνο, σε μια αφίσα που κρεμόταν στο σαλόνι μου.
Ήταν από τη σειρά κεραμικών αντικειμένων που ξεκίνησα να δημιουργώ το 2003 υπό τον τίτλο «Ολυμπιακά». Πρόκειται για ένα αντικείμενο που φέρει έντονο συμβολισμό κίνησης και ισορροπίας. Γνωστή, ήδη από την αρχαία Ελλάδα ως παιδικό παιχνίδι αλλά και ως σύμβολο της αέναης ροής και του κύκλου της ζωής μετατρέπεται σε φορέα πολιτισμικής μνήμης, όπου η περιστροφική κίνηση παραπέμπει τόσο στη δυναμική του αθλητικού σώματος όσο και στη συνεχή κίνηση του χρόνου. Μέσα από αυτή τη μορφή, το παρελθόν και το παρόν, το παιχνίδι και η τέχνη, συναντώνται σε μια ενιαία εικαστική πρόταση.
Χρειάστηκαν ελάχιστα βλέμματα και ακόμη λιγότερες κουβέντες για να καταλήξουμε ότι η σβούρα θα ήταν το θέμα του φετινού μεταλλίου. Διότι ο Μαραθώνιος δεν είναι μόνο δρόμος. Είναι μνήμη. Είναι διάρκεια. Είναι το στροβίλισμα του χρόνου γύρω από την ιδέα της αντοχής. Και ο δρομέας, όπως η σβούρα, δεν ζητά να σταματήσει. Ζητά να μείνει σε κίνηση. Να βρει την ισορροπία μέσα στην ταχύτητα. Να αγγίξει για λίγο την αιωνιότητα μέσα από τον αγώνα.
Θα ήθελα πριν κλείσω αυτόν τον εξ αποστάσεως χαιρετισμό να ευχαριστήσω την πρόεδρο του ΣΕΓΑΣ, κυρία Σοφία Σακοράφα και την Α Ειδική Γραμματέα, Λούλα Καρατζά για την πρόταση. Τη Μαίρη Αδαμοπούλου για τη διαρκή φροντίδα να γίνουν όλα σωστά, τον Σπύρο Κίζη και τον Πολ Σέλμπι που αφοσιώθηκαν στην υλοποίηση του σχεδίου. Και να ευχηθώ να χαρείτε όλοι – όσοι τρέχετε και όσοι εργάζεστε για τον Μαραθώνιο – τη διαδρομή, όσο χάρηκα κι εγώ τη διαδικασία δημιουργίας του μεταλλίου. Καλό αγώνα», ήταν το μήνυμα της δημιουργού στη διάρκεια της σημερινής συνέντευξης Τύπου.
Η σβούρα: ένα παιδικό παιχνίδι, μια αρχαία εικόνα ισορροπίας και ρυθμού. Μα και κάτι παραπάνω. Είναι η κίνηση που διατηρεί την ύπαρξη. Είναι η ενέργεια που δίνεται στο σώμα και μετατρέπεται σε τροχιά. Είναι η απόπειρα του ανθρώπου να μείνει όρθιος ενάντια στη βαρύτητα, στο χρόνο, στην κόπωση.
Έτσι και ο δρομέας. Στροβιλίζεται μέσα στη διαδρομή, όχι σαν να χάνεται, αλλά σαν να βρίσκει τον άξονά του. Με κάθε βήμα αγγίζει κάτι παλαιό και ιερό. Αναμετριέται με τα όρια, αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό. Αναζητά τη ροπή της ισορροπίας — μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στην επιτάχυνση και την πτώση, στην πίστη και την εξάντληση.
Στον Μαραθώνιο δεν υπάρχει τίποτα τυχαίο — κι όμως, η τύχη καραδοκεί παντού. Σαν ανεπαίσθητο ρεύμα αέρα που μπορεί να επηρεάσει τον άξονα της σβούρας, έτσι μία αστάθεια, ένας σπασμός, μπορεί να αλλάξει τη ροή. Κι όμως, ο δρομέας συνεχίζει. Όχι επειδή αγνοεί την τυχαιότητα, αλλά επειδή τη δέχεται ως μέρος του αγώνα.
Το φετινό μετάλλιο που σχεδίασε η σπουδαία κεραμοπλάστρια, Ελένη Βερναδάκη, τιμά αυτήν ακριβώς την αέναη προσπάθεια. Η σβούρα, λιτή και συμβολική, δεν στέκει ακίνητη. Κουβαλά μέσα της όλη τη δύναμη της αρχής και όλο το φορτίο του τέλους. Είναι μια στιγμή που αιχμαλωτίζει την κίνηση, έναν κύκλο που δεν κλείνει, αλλά ανοίγει ξανά και ξανά — όπως η προετοιμασία για τον επόμενο αγώνα, όπως η επιθυμία για υπέρβαση, όπως το ανθρώπινο πείσμα να συνεχίσει την προσπάθεια. Διότι ο Μαραθώνιος δεν είναι μόνο δρόμος. Είναι μνήμη. Είναι διάρκεια. Είναι το στροβίλισμα του χρόνου γύρω από την ιδέα της αντοχής.
Η Ελένη Βερναδάκη (1933), πρωτοπόρος της καλλιτεχνικής κεραμικής στην Ελλάδα, σπούδασε στο Hammersmith College of Art and Building στο Λονδίνο και επέστρεψε στην Αθήνα το 1959, όπου ίδρυσε το εργαστήριό της. Το 1974 εγκαταστάθηκε στην Κάντζα, σε χώρο που σχεδίασε ο Τάκης Ζενέτος. Μαζί με τον Νίκο Παπαδάκη ίδρυσε το Μορφολογικό Κέντρο Αθηνών (1968–2015), έναν ζωντανό πυρήνα σύγχρονου σχεδιασμού. Στην εξηντάχρονη διαδρομή της, ανανέωσε ριζικά την εγχώρια κεραμική τέχνη, γεφυρώνοντας δημιουργικά την παράδοση με τον μοντερνισμό και την εννοιολογική αναζήτηση. Το έργο της χαρακτηρίζεται από τη σύνθεση παραδοσιακών αναφορών με τις αρχές του μοντερνισμού και της εννοιολογικής κεραμικής. Με υλικά όπως ο πηλός, το ξύλο, το μάρμαρο, τα μέταλλα και το πλαστικό, δημιουργεί μορφές που ξεπερνούν τις διακρίσεις μεταξύ τέχνης και χρηστικότητας. Έχει παρουσιάσει έργα της σε εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει συνεργαστεί με σημαντικούς Έλληνες καλλιτέχνες. Για την ίδια, η κεραμική είναι «συνισταμένη των εικαστικών τεχνών» — μια δημιουργική πράξη που ενώνει τη μορφοπλασία με τη σκέψη, τη δεξιοτεχνία με τη νοητική διερεύνηση. Το έργο της συνεχίζει να εμπνέει και να επαναπροσδιορίζει τα όρια του χειροποίητου αντικειμένου στην εποχή μας.
Πηγή: segas.gr